ALEXANDR NEVSKIS / EISENSTEIN

"Rusland, dertiende eeuw. Terwijl het oosten geplunderd wordt door Mongolen, brengen in het westen Teutoonse ridders stad na stad ten val. Wanneer nog één vesting rest, verzamelt Prins Aleksandr Nevski een volksleger waarmee hij de vijand kan verslaan. Aleksandr Nevski was een propagandafilm in opdracht van de staat, die kaderde in Stalins oorlogsvoorbereidingen tegen nazi-Duitsland. Desondanks maakte Eisenstein een adembenemend meesterwerk met een prachtig episch karakter. De formele camerabeheersing van deze briljante regisseur spreekt in elk beeld en bereikt een hoogtepunt tijdens de veldslag op het bevroren meer waar de Teutonen en hun paarden met veel geweld vernietigd worden. "

DE MAN DIE ZIJN WERELD OPDRONK : CITAAT

En zo wordt de toon gezet...
"[Sloezjkin] kleedde zich zachtjes uit, ging naast Nadja liggen en raakte voorzichtig haar zij aan met zijn hand.
'O mijn god ...' zei Nadja
'Ik verlangde naar je ...' fluisterde Sloezjkin, zich verontschuldigend.
Nadja zuchtte diep, zonder zich om te draaien.
'Luister' zei ze plotseling. 'Ik wilde het al eerder aan je voorstellen. Laten we daar helemaal mee kappen. Dat is eerlijker. Ik heb er geen behoefte aan, ik wil je helemaal niet.'
'Maar ik jou wel.'
'Zoek maar een minnares, zolang ik er geen weet van heb.'

DE MAN DIE ZIJN WERELD OPDRONK / ALEKSEJ IVANOV

Sloezjkin, een jonge bioloog die uit geldnood als aardrijkskundeleraar werkt, slaagt erin een integer persoon te blijven in een land vol hardheid, uitzichtloosheid, economische en morele inflatie en losbandigheid. Een moderne Don Quichot, die ondanks alles in het goede van de mens en de schoonheid van het leven blijft geloven. Hij wil trouw aan zichzelf blijven en niet meegaan in de maalstroom. Sloezjkin is voortdurend op zoek naar liefde, en die ontdekkingsreis is voor hem belangrijker dan het resultaat.

De man die zijn wereld opdronk is een hilarische roman vol licht verdriet en drama. Want, aldus Sloezjkin, gevoel voor drama en humor verlichten het bestaan in deze hartverscheurende, lelijke wereld. Een voortreffelijke mengeling van pageturner, ontwikkelingsroman, psychologisch portret en avonturenroman, geschreven door een van Ruslands opmerkelijkste auteurs.

AANTEKENINGEN VAN EEN JONGE ARTS / BOELGAKOV

"Also based on Bulgakov's own life was Zapiski Iunovo Vracha ("Notes of a Young Doctor", 1925-1926), a collection of seven stories about a young doctor practicing in a rural village. In these stories, the young hero-doctor saves the life of a young girl mangled in a threshing machine (“Towel Embroidered With a Rooster”); is unable to save a young bride who suffers a skull fracture (“Snowstorm”); performs his first tracheotomy (“Steel Throat”); treats bullet wounds (“Lost Eye”); is faced with his first difficult labor and birth (“Baptism by Rotation”); battles against rampant venereal disease (“Starry Rash”) and the ignorance of the peasants, who, of course, can't read the directions on their medicine bottles (“Darkness of Egypt”)." (http://www.sovlit.com/bios/bulgakov.html)

Wat een afstand tot De Meester en Margarita !

HET KAPITTEL : CITATEN

En zo vertelde Ljeskow zijn verhaal:

"De welwillende lezer zal hierover vernemen in het volgende hoofdstuk" (p.127)

"In het volgende deel van onze kroniek zullen wij zien welke gevolgen dit alles had en wie van de beide profeten dichter bij de waarheid was." (p.132)

"Het was een mes.
De geweldige spanning die deze regel verwekt dwingt ons hier even te pauzeren teneinde de lezer zich te laten voorbereiden op het ontzettende, waarvan hij nu getuige zal zijn." (p.288)
Zut

NIEUW BABYLON / KOZINTSEV & TRAUBERG

Tegen de achtergrond van de tragische nederlaag van de Parijzer Commune van 1871, een vroege uiting van de arbeidersbeweging, zien we het verhaal van Louise en Jean. Louise werkt als verkoopster in het warenhuis Nieuw Babylon en is een geëngageerde Communardin die voor haar idealen de barricades op gaat. Jean is een eenvoudige boerenjongen van het platteland die politiek een onbeschreven blad is. Hij raakt toch betrokken bij de politieke strijd wanneer hij in dienst van het Franse leger gedwongen wordt de wapens op te nemen tegen de mensen uit zijn eigen klasse, die zich verenigen in de Parijzer Commune. Tijdens de Semaine Sanglante (Bloedige Week) maakt hij deel uit van de slachting waarbij tienduizenden Communardins de dood vinden.

Drie jaar na ‘The Overcoat’ (1926) presenteerden Kozintsev en Trauberg hun laatste echte zwijgende film met ‘Nieuw Babylon’ (Novii Vavylon). Voor de score deden ze een beroep op Dimitri Sjostakovitsj, die variaties op de "Marseillaise" en melodieën van Jacques Offenbach in zijn eigen composities verwerkte. Het werd de eerste samenwerking tussen Kozintsev, Trauberg en Sjostakovitsj maar niet de laatste.
‘Nieuw Babylon’ is een belangrijk bewijs voor de ongelofelijke bloei van artistieke krachten in het Rusland van de jaren twintig. Kozintsev en Trauberg brachten in ‘Nieuw Babylon’ een perfecte symbiose tot stand tussen hun eigen excentrieke kunstopvattingen en het Marxisme. Ze namen de film op in Leningrad en Parijs. Hoewel de film nu gezien wordt als een belangrijk exponent van het tijdperk van de zwijgende Sovjet film werd hij in de jaren twintig zeer wisselend ontvangen en zorgde voor heel wat opschudding in de Sovjet-Unie. Volgens velen voldeed de film niet aan het artistiek-politieke credo. De expressionistische stijl zou veel te intellectueel zijn en de soundtrack van Sjostakovitsj zou onspeelbaar zijn. Feitelijk was de orkestratie van Sjostakovitsj gewoon te hoogstaand voor het orkest dat het moest uitvoeren. Anderen dachten dat de dirigent dronken was.

Ook buiten Rusland waren er bezwaren tegen de film. Daar werd ‘Nieuw Babylon’ juist gezien als subversieve antikapitalistische propaganda. In Engeland werd de film verboden en in Nederland kwam er alleen een gecensureerde versie uit. In Frankrijk bleef de film taboe en werd de televisievertoning van de film in 1971, ter gelegenheid van de honderdjarige herdenking van het neerslaan van de Commune, nog tegengehouden.

In ‘Nieuw Babylon’ geven Kozintsev en Trauberg in vooruitstrevende montage een intiem beeld van het leven van de gewone mensen in Parijs maar voelen ook de karakteristieken van de wereldstad zelf aan. De cameravoering was in de kundige handen van Andrej Moskvin, die later ook Sergej Eisenstein’s ‘Ivan de Verschrikkelijke’ zou filmen. Ondanks zijn politieke lading vlochten Kozintsev en Trauberg een flinke dosis satire en geestigheid door hun film en brachten ze de strijd van de anonieme massa van de Communardins terug tot herkenbare individuen.

HET KAPITTEL / LJESKOW

"Het kapittel geldt als een unicum in de Russische literatuur, omdat voor het eerst een literair werk geheel aan de geestelijkheid was gewijd."
Samenvatting volgt.