TUSSEN IEMAND EN NIEMAND / BRODSKY (23/4/2007)

"In die tijd leerde ik geen geloof meer hechten aan al die poeha over het onbewuste. Volgens mij heb ik nooit in symbolen gedroomd - ik heb altijd de werkelijkheid gezien: borsten heupen lingerie."

"De totalitaire staat heeft toch het voordeel dat ze het individu het idee geeft zelf ook een soort verticale hiërarchie te kennen, met het bewustzijn bovenaan. Aldus houden we toezicht op wat er voorvalt binnnen onszelf; het is bijna zo dat we aan ons bewustzijn verslag uitbrengen over onze instincten. En dan straffen we onszelf. Wanneer we beseffen dat deze straf niet opweegt tegen het zwijn dat we binnenin ontdekt hebben, dan nemen we ons toevlucht tot alcohol en drinken we ons suf."

"Ethisch gesproken behoorde onze generatie tot de meest leesgrage in de Russische geschiedenis, de hemel zij dank. Een vriendschap kon verbroken worden wegens een voorkeur voor Hemmingway boven Faulkner; de hiërarchie in dat pantheon was ons echte Centrale Comité."

Gelukzak?

NATASJA'S DANS : CITAAT

"In de nacht van 2 juli werd [Tsjechov] wakker met een koortsaanval. Hij liet een dokter komen en zei luid en duidelijk: 'Ich sterbe'. De dokter trachtte hem te kalmeren en ging weg. Tsjechov bestelde een fles champagne, dronk een glas, ging op bed liggen en stierf." p. 345

GEZIEN IN 2006 (2) : STALKER / TARKOVSKY

"Near a gray and unnamed city is the Zone, an alien place guarded by barbed wire and soldiers. Over his wife's numerous objections, a man rises in the dead of night: he's a stalker, one of a handful who have the mental gifts (and who risk imprisonment) to lead people into the Zone to the Room, a place where one's secret hopes come true. That night, he takes two people into the Zone: a popular writer who is burned out, cynical, and questioning his genius; and a quiet scientist more concerned about his knapsack than the journey. In the deserted Zone, the approach to the Room must be indirect. As they draw near, the rules seem to change and the stalker faces a crisis."

http://www.imdb.com/title/tt0079944/

http://www.youtube.com/watch?v=fjvW4oiIrDs

De film is even onheilspellend als de foto doet vermoeden.

GELEZEN IN 2006 (5) : HIJ HEETTE VLASOV / BUISSON

"Als de briljante Russische generaal Andrej Vlasov bij de slag om Leningrad krijgsgevangen wordt gemaakt door de Duitsers, ronselt hij een bevrijdingsleger uit Russische krijgsgevangenen om met de steun van de nazi’s Rusland te bevrijden van het stalinistische juk. Met dit paradoxale historische gegeven als uitgangspunt schreef Jean-Christophe Buisson een filmische roman over verraad en loyaliteit.Buisson laat een jonge Franse journalist op zoek gaan naar de waarheid omtrent deze onopgehelderde episode in de Tweede Wereldoorlog. Deze spoort een oude vriend van Vlasov in Siberië op, die door zijn verhalen een hecht web blootlegt van verbroken vriendschaps- en liefdesrelaties, rancune en wroeging."

GEZIEN IN 2006 (1) : ANDREI RUBLEV / TARKOVSKY

"At last, the complete version of Andrei Tarkovski's 1966 masterpiece about the great 15th century Russian icon painter (a film suppressed by the Soviet Union and unseen until 1971) is available. It's a complex and demanding narrative about the responsibility of the artist to participate in history rather than documenting it from a safe distance. A landmark in Russian cinema, Andrei Rublev is a beautifully lyrical black-and-white film about harmony and soulful expression. As the late filmmaker says in a supplementary interview, each generation must experience life for itself; it cannot simply absorb what has preceded it. " (Desowitz , Bill. "Andrei Rublev." Amazon. Amazon. 18 Apr 2007 . )

http://www.imdb.com/title/tt0060107/

http://www.youtube.com/watch?v=w-apnv0ETPg

Vergeet Citizen Kane. Dit was de beste, belangrijkste en moedigste film van de 20ste eeuw.

GELEZEN IN 2006 (4) : OBLOMOV / GONTSJAROV

"Ilya Ilyich Oblomov is a member of Russia's dying aristocracy a man so lazy that he has given up his job in the Civil Service, neglected his books, insulted his friends and found himself in debt. Too apathetic to do anything about his problems, he lives in a grubby, crumbling apartment, waited on by Zakhar, his equally idle servant. "("Oblomov." Amazon.com. Amazon. 18 Apr 2007 . )



http://en.wikipedia.org/wiki/Oblomov


Ik heb zo ook mijn Oblomov-dagen ;-)

GELEZEN IN 2006 (3) : DE MEESTER EN MARGARITA / BOELGAKOV

"De duivel en zijn handlangers overvallen Moskou. Het moet tussen 1925 en 1940 zijn. De stad is in paniek: willekeurige mensen worden plotseling krankzinnig of onthoofd, veranderen in vampiers of verdwijnen op mysterieuze wijze. Nog voor de komst de duivel heeft de 'meester' een roman geschreven over Pontius Pilatus, de romeinse stadhouder die na de kruisiging van Christus zijn handen in onschuld waste. Hoewel zijn boek niet mag verschijnen, wordt hij in de kranten tóch van 'pilatisme' beschuldigd. Zijn geliefde Margarita vindt dat hij zich tegen die onrechtvaardigheid moet verzetten maar hij wordt gearresteerd en opgesloten in een gekkenhuis. Margarita, die haar geliefde wil redden, ontmoet het duivelse gezelschap, sluit zich daarbij aan en verandert in een heks. De duivel zelf raakt zo van haar onder de indruk dat hij haar wens vervult. Aan het lijfelijk bestaan van de geliefden komt een eind, zij verlaten Moskou spoorslags door het luchtruim en vinden onderdak in een bescheiden huisje op het platteland waar zij 'voor de rest van de eeuwigheid' mogen blijven. "

Fantastisch boek. Gezien de politieke achtergrond waartegen het geschreven werd: tragisch en moedig. Het herlezen waard.

GELEZEN IN 2006 (2) : SJOSTAKOVITSJ EN STALIN

"Musicoloog Solomon Volkov schildert in Sjostakovitsj en Stalin een aangrijpend beeld van het duel tussen de communistische tsaar Josif Stalin en de componist Dmitri Sjostakovitsj, die in de jaren twintig als wonderkind van de avant-garde op het toneel verscheen en tegenwoordig meer dan ooit in de belangstelling staat. Terwijl vooraanstaande kunstenaars als Michail Boelgakov, Boris Pasternak en Osip Mandelsjtam zwaar te lijden hadden onder het communistische bewind wist Sjostakovitsj zich, ondanks de banvloek die in 1936 en 1948 over zijn werk werd uitgesproken, staande te houden in het stalinistische landschap. Volkov plaatst Sjostakovitsj' kunstenaarsrol in het verlengde van het oer-Russische concept van de 'joerodivy', de heilige nar die de tsaar met gevaarlijke maar noodzakelijke waarheden durft te confronteren. Sjostakovitsj en Stalin leest als een intiem portret van het politieke en culturele klimaat in het Rusland van de jaren dertig en veertig."

Beetje te veel musicologie, beetje te weinig politieke en culturele geschiedenis.

GELEZEN IN 2006 (1) : STALIN, HET HOF VAN DE RODE TSAAR

"Wie was Stalin, de dictator, de massamoordenaar? Wie was de mens Stalin? Wat speelde zich af binnen de muren van het Kremlin tijdens zijn regime? Wie waren de mannen en vrouwen die het stalinistische hof vormden?

Montefiore baseerde zich voor dit grootse boek op onlangs geopende archieven, talloze interviews met nazaten van de machthebbers van toen en een schat aan onthullende gegevens uit memoires, brieven en aantekeningen van zowel Stalin als de mensen om hem heen.

Tot in detail wordt het persoonlijke en politieke leven van Stalin beschreven: van zijn mislukte huwelijk tot zijn identificatie met de tsaren, van zijn minnaressen tot het besluit de koelakkken uit te moorden."

Uitermate leerrijk. Enig punt van kritiek: het boek zit te veel in het kantoor en het archief en te weinig in het hoofd of hart van Stalin.

NATSJA'S DANS : CITATEN EN OPMERKINGEN

"Gedurende de afgelopen tweehonderd jaar heeft de kunst er, bij gebrek aan een parlement of vrije pers, dienst gedaan als arena voor het politieke, filosofische en religieuze debat." (p.16)

"De spelers van een blazersensemble in Koeskovo was slechts één enkele noot geleerd, zodat er geen tijd verloren zou gaan. Het aantal spelers werd bepaald door het aantal verschillende noten in een stuk. Het enige wat zij hoefden en konden, was dus het spelen van die ene noot op het juiste moment."

Voor op lange winteravonden: de liefdesverhalen van graaf Sjeremetev met Praskovja en van Sergej Volkonski met Maria.

OFFRET / TARKOVSKY (9/4/2007)

"Alexander, a journalist and former actor and philosopher, tells his little son how worried he is about the lack of spirituality of modern mankind. In the night of his birthday, the third world war breaks out. In his despair Alexander turns himself in a prayer to God, offering him everything to have the war not happened at all. "

Het universum van Tarkovsky: postbodes die discussiëren over Nietzsche ... Pure poëzie van beelden. Het testament van Tarkovsky werd toch niet zijn beste film; te weinig dramatische verhaallijn. Alles is volledig uitgepuurd. Blijft een fantastische kijkervaring.

http://www.youtube.com/watch?v=jU57bKl2JAs

http://www.imdb.com/title/tt0091670/

ENTUZIAZM / VERTOV (30/01/07)

" 'Entuziazm. Simfoniya Donbassa' was Dziga Vertovs (1896-1954) eerste klankfilm. Voor de grondlegger van het principe 'camera oog' (Kino Glaz) was de mogelijkheid om klank te gebruiken een geweldige uitdaging. Hij experimenteerde dan ook naar hartelust. Tijdens de voorstelling van de film in London liet hij de klank zo luid zetten dat een aantal aanwezigen protesteerden. Voor hem moest 'het gebouw trillen net als wat er op het scherm te zien was'. Andere aanwezigen, onder wie Chaplin, waren erg onder de indruk. 'Ik had nooit kunnen denken dat industriële geluiden zo konden weergegeven worden dat zij zo mooi konden klinken. Voor mij is 'Entuziazm' een verbijsterende symfonie', schreef Chaplin. Al zou hij er zelf niet veel mee doen. 'Modern Times' uit 1936 bleef stil. Tegelijk is 'Entuziazm' een briljante propagandafilm. De film toont de zegeningen van Lenins vijfjarenplan voor het Donbekken. Vertov doet dat door eerst de nefaste gevolgen van alcoholisme te tonen en de slechte invloed van de kerk. Vervolgens gaat zijn aandacht naar de kracht van de industrie, met arbeiders die zich inzetten voor de opbouw van het land. Al is 'Entuziazm' niet van dezelfde grootsheid als 'De man met de Camera', toch blijft het een mijlpaal in de filmgeschiedenis. "

http://www.imdb.com/title/tt0021375/

NATASJA'S DANS : EEN CULTURELE GESCHIEDENIS VAN RUSLAND

Een mooi en passende start (hopelijk). Een vlucht over de culturele geschiedenis van Rusland.